poniedziałek, 11 maja 2009

Ziemia i Słońce - najprostszy model.

PICT0006

Powyżej przedstawiam zdjęcie najprostszego pod Słońcem zestawu ułatwiającego przeprowadzenie pokazu ułatwiającego zrozumienie wzajemnych relacji pomiędzy rozmiarami oraz odległością Słońca oraz Ziemi. Zdjęcie po lewej pochodzi z kolei z majowych materiałów Night Sky Network, gdzie znajdują się również szablony tarczy słonecznej i ziemskiej. Co do taśmy mierniczej - oczywiście "not included" lecz jest użyteczna do wyznaczenia wzajemnej odległości, która w tym wypadku powinna wynieść 19,8m. Proste, prawda? - i prezentuje się całkiem nieźle, uwzględniając fakt że wydruku dokonałem na kartonie atramentową drukarką - obawiałem się przy tym że kolory wyjdą w świetle słonecznym stosunkowo mdłe. Tymczasem wyszły tak:
PICT0002
Co radzą zrobić z tym amerykanie? 
1. Zaczynamy od prezentacji tarczy Słońca. Ziemię jak na razie mamy schowaną. Można przy tym omówić te szczegóły tarczy słonecznej które są widoczne na reprodukcji oraz zwrócić uwagę, że Słońce niekoniecznie jest tak jednolicie jaskrawe, jak by się to wydawało. Następnie prosimy uczestników pokazu by trochę pozgadywali, jakie ich zdaniem w tej skali są rozmiary tarczy ziemi.
2. Pokazujemy tarczkę Ziemi. Tym razem prosimy o zgadywanie, w jakiej odległości powinny być umieszczone oba modele od siebie by odległość odpowiadała skali. Najlepiej przymocować Słońce mniej więcej na wysokości oczu do jakiegoś słupka lub drzewa i poprosić uczestników pokazu by oddalili się na odległość ich zdaniem odpowiadającą odległości Ziemi.
3. Po pokazaniu prawidłowej odległości (19,8m) prosimy o zwrócenie uwagi na wzajemne rozmiary kątowe obu modeli. W materiałach piszą, że rozmiary szablonów zostały dobrane tak, by kątowa średnica szablonu Słońca widzianego z odległości 19,8m odpowiadała rozmiarom kątowym Słońca rzeczywistego. Bez odpowiednich zabezpieczeń porównywać nie radzę, warto jednak na to zwrócić uwagę w trakcie pokazu.
4. Podobno częstym pytaniem, które może paść jest: "Dlaczego Słońce widoczne na ilustracji różni się od Słońca rzeczywistego?". Otóż do wykonania szablonu posłużyły reprodukcje zdjęć wykonanych w ramach misji TRACE. Zdjęcia te zostały wykonane w EUV (daleki ultrafiolet?), nie są też zniekształcone przez wpływ atmosfery ziemskiej. Stąd ta różnica. Przy okazji - edukacyjna strona związana z misją TRACE znajduje się tutaj. Ciekawie prezentuje się również strona Stanford Solar Center

Brak komentarzy: