MoonKAM: Oni tam byli

Poniższe zdjęcia Księżyca zostały wykonane dziewiątego i dziesiątego marca przez teleskopy Mikroobserwatorium:

Pojawiło się również na stronach Observing with NASA ogłoszenie o konkursie na najlepszą fotografię wykonaną tymi teleskopami.  Deadline przypada na trzydziestego kwietnia, zaś przy obróbce zdjęć można posługiwać się wyłącznie oprogramowaniem ze strony Microobservatory. Kto wie, może się skuszę:) Przykłady zwycięskich prac z poprzedniego roku można przejrzeć na Facebook'u. Tymczasem pora na kolejną mapkę - tym razem ze stron Year of the Solar Sysem:

Zoreientowana jest ona jak widać na pokazanie miejsc lądowań księżycowych misji programu Apollo. Dołączę do niej jeszcze drugą znalezioną na Wikipedii, przedstawiającą wszystkie miękkie lądowania na Księżycu:

Jak widać w sumie było tego całkiem sporo. Warto zwrócić uwagę na daty - wydać, jak Rosjanie starali się chociaż trochę zbliżyć do sukcesu programu Apollo. Miejscami z całkiem dobrym skutkiem - takie chociażby misje jak Łunochod były pionierskie.
Wrócę jednak do programu Apollo. Poniżej odnotowałem sobie te informacje, które mogą mi się przydać do tworzenia opisów do mapek. Jest to zupełnie subiektywny mój wybór. Obszernych i systematycznych omówień progamu Apollo najlepiej szukać w sieci.


Apollo 11: pierwsze lądowanie człowieka na Księżycu. Nastąpiło 20 lipca 1969 roku o godzinie 20:17:40 UTC w miejscu 0°40′26.69″N i 23°28′22.69″E. Czas pobytu na Księżycu wyniósł 21 h 31 m 20 s. Z ciekawostek, które znalazłem na razie najbardziej spodobała mi się mapa przedstawiająca plan wykonywania fotografii. I jeszcze dla przypomnienia linki do: Jak oni to zrobili oraz Kolejnej nocy z Księżycem. Ponieważ ostatnio dość mocno zajmowaliśmy się seansami w WWT to może dla odmiany coś z GoogleMoon - prezentacja pokazująca misję Apollo 11:

Jak widać wygląda całkiem nieźle. Niestety, to raczej zamknięty produkt - GoogleMoon nie udostępnia równie prostych mechanizmów tworzenia seansów co WWT. Kiedy w ostatnim poście prezentowałem mapkę wyszperaną na stronach MoonKAM'u, myślałem że trudno mi będzie znaleźć coś podobnie łączącego w sobie prostotę, użyteczność i estetykę. Byłem w błędzie - o czym świadczy poniższy przykład tym razem pochodzący ze stron  

Apollo 12: Start rakiety Saturn V misji Apollo 12 nastąpił 14 listopada 1969 roku, cztery miesiące po misji Apollo 11. Miejscem lądowania był księżycowy Ocean Sztormów, w punkcie o współrzędnych 3.012389°S 23.421569°W. Wielkim osiągnięciem tej misji, było precyzyjne lądowanie modułu księżycowego, 200 metrów obok amerykańskiej sondy kosmicznej Surveyor 3, która również łagodnie lądowała na księżycu, 2 i pół roku wcześniej. Tak prezentuje się ona w GoogleMoon, gdzie można znaleźć sporo modeli 3D przedstawiających sondy badające powierzchnię Księżyca: 

Astronauci wymontowali z Surveyor 3 kamerę telewizyjną oraz kilka innych detali i przywieźli je na ziemię. Conrad i pilot modułu księżycowego Alan LaVern Bean spędzili na powierzchni Księżyca 1 dzień i siedem godzin, podczas gdy w module dowodzenia na orbicie około księżycowej pozostawał pilot Richard Gordon. Misja zakończyła się wodowaniem na Pacyfiku 24 listopada 1969 roku.

Apollo 14: trzecia załogowa misja, w czasie której dwaj astronauci wylądowali na powierzchni Księżyca. Lądowanie nastąpiło w rejonie Fra Mauro, w punkcie o współrzędnych 3°38′43.08″S 17°28′16.90″W. Widać je oznaczone strzałką na zdjęciu po lewej, które znalazłem na stronie Instytutu Astronomii Uniwersytetu Zielonogórskiego. W czasie wyprawy zebrano 42 kg próbek gruntu księżycowego. Astronauci podczas wyjść na powierzchnię Księżyca przebywali poza lądownikiem LM ponad 9 godzin. Shepard i Mitchell poruszając się po Księżycu po raz pierwszy użyli specjalnie skonstruowanego dla potrzeb tej misji Apollo wózka na kółkach MET, dzięki któremu mogli przewozić m.in. sprzęt do badań naukowych.

Apollo 15: czwarta załogowa misja, podczas której astronauci wylądowali na powierzchni Księżyca. Start: 26 lipca 1971 o godzinie 13:34:00 UTC. Lądowanie na Księżycu: 30 lipca 1971 o godzinie 22:16:29 UTC. Miejsce lądowania: rejon szczeliny Hadley’a (26.8 N, 3.38 E):  

W czasie wyprawy zebrano 77 kg próbek gruntu księżycowego. Astronauci podczas wyjść na powierzchnię Księżyca przebywali poza lądownikiem LM ponad 18 godzin. Scott i Irwin poruszając się po Księżycu po raz pierwszy użyli specjalnie skonstruowanego dla potrzeb misji Apollo pojazdu LRV. Przebyli odległość ponad 27,9 km. Gdy przeglądałem angielską Wikipedię, dodatkowo zaintrygowało mnie to zdjęcie:

Widać na nim oprócz załogi i koła pojazdu LRV subsatelitę,  którego zadaniem było badanie pól grawitacyjnego oraz magnetycznego wokół Księżyca.

Apollo 16: Pierwsze badanie wyżyny księżycowej, użycie kamery ultrafioletowej, Lunar Rover John W. Young, Thomas K. Mattingly, Charles M. Duke. Miejsce lądowania: Góry Kartezjusza. Tym razem posłużyłem się skróconym opisem, znajdującym się w haśle traktującym ogólnie o programie Apollo. Dorzucę zatem dwa zdjęcia: 

Pierwsze przedstawia trening geologiczny w rejonie Rio Grande George, drugie natomiast to EVA w celu demontażu kaset z filmem:

Apollo 17: Tym razem zacznę od panoramy z WWT przedstawiającej rejon lądowania tej misji:

Warto też zwrócić uwagę, że w WWT znajdują się również panoramy wykonane w trakcie pozostałych misji. Poszczególne elementy widocznego na pierwszym planie modułu księżycowego "Challenger" zostały opisane na grafice obok. Próbowałem jeszcze ustalić, skąd wzięła się  jego nazwa. Udało mi się znaleźć jej źródło w A dictionary of space age: "The name of the Lunar Module came down in the final analysis between the names Heritage and Challenger - said Cernan. Challenger just seemed to describe more of what the future for America really held, and that was a challenge." Jak widać zatem nawiązano do znaczenia  słowa "Challenger" oznaczającego  kogoś, kto rzuca wyzwanie.  

Apollo 17 była ostatnią z księżycowych, załogowych misji. "Planowano jeszcze wykonanie 3 lotów: (Apollo 18, 19 i 20). W związku z ograniczeniem budżetu NASA podjęto decyzję o zakończeniu prac nad następcą rakiety nośnej - Saturn V, a następnie o przerwaniu całego programu Apollo. Fundusze zostały przeznaczone na program lotów wahadłowców. Ostatnie wyprodukowane kapsuły Apollo wykorzystano w programie Skylab i we wspólnej, amerykańsko-radzieckiej misji Sojuz-Apollo" - tyle Wikipedia. Jeszcze na koniec:
The Apollo Program: http://www.nasm.si.edu/collections/imagery/apollo/apollo.htm

Serwis znajdujący się na stronach National Air and Space Museum. Spodobał mi się bardzo ze względu na syntetyczne ujęcie tematu, co widać zresztą na powyższej grafice.

Odwołania:

I:\pappert\guideddiscovery\gwiazdygwiazdozbioryplanety\obserwacje\ObserwacjeIndeks.htm
I:\pappert\guideddiscovery\gwiazdygwiazdozbioryplanety\index.htm
I:\orbiter\ch7\moonkam\MoonKam.htm
I:\orbiter\ch7\moonkam\newsletters\NewsLettersIndeks.htm